Öncelikle yetişkin köpekten bahsedersek, tuvalet eğitimi beslenme saatini düzenlemek ile başlıyor. Köpekler yemeğini yedikten 10 ila 30 dk. sonra tuvalet yapma ihtiyacı duyar. Bu süreç, kapalı alanda ne kadar süre kaldığı ile de alakalıdır. Yaklaşık 18-19 saat kapalı durmuşsa, mamasını yedikten hemen sonra da yapabilir, dayanamayacak bir noktaya gelmiştir çünkü. Ancak standart bir süreçte ortalama 8 saatte 1 dışarı çıkan bir köpekten yola çıktığımızda, yemek yedikten 10 ila 30 dk. sonra, tuvalet ihtiyacı doğuyor. Mama verip, ardından dışarı çıkardığınız zaman, yetişkin bir köpeğin tuvalet alışkanlığı şekillenmeye başlar.

Yavru köpeklerde ise eve geldiği ilk süreçte köpeğinizi mutlaka gözlemlemeniz gerekiyor. Köpeğiniz yoğun olarak tuvaletini nereye yapıyor? Nereleri seçiyor?

Şunu da belirtmek gerekir ki, yavru köpekler oyun oynama esnasında tuvaletlerini kaçırabilir, bu konumuza dahil değildir. Örneğin, normal yaşamda köşe bir noktaya yapıyordur, içgüdüsel olarak orayı seçmiştir. Ancak oyun oynarken bir anda bulduğu yere yapıyordur, bu seçmeyle alâkalı değildir. Oyun ve ilgi olduğu için bulunduğu alana yapabilir.

Siz evde yokken veya sizin yanında bulunmadığınız süreç içerisinde tuvaletini yaptığı bölgeyi önce tayin etmek gerekiyor. Ortalama çok fazla sekmez, kendileri içgüdüsel anlamda bir yer belirlerler. Bunun sonrasında yaptığı yere gazete kâğıdı veya tuvalet pedi sermekle işe başlayabilirsiniz. Gazete kâğıdı veya ped sermek sadece zemini korumak için yapılır.

Yavru köpekler kokladığı şeyin ne olduğunu anlayabilecek üstünlükte olmuyor. Gazete kâğıdını kokladığı ve tuvaletini üzerine yaptığı zaman, “Evet bu bir gazete kağıdı, ben mürekkep kokusunun üzerine tuvaletimi yapayım” gibi bir düşünceye bürünmezler. Zaman geçip dışarı çıkmaya başladığında koku kütüphanesini geliştirir ve kokuları ayırt etmeye başlarlar.

Yavru köpeğin tuvalet eğitimi için, önce her yere gazete kâğıdı sererek, zamanla alan daraltma yöntemini uygulayabilirsiniz. Örneğin, ilk 1 ay her yer gazete serili olur, daha sonra 2-3 günde 1 bir gazete kağıdı kaldırarak, en sonunda tek bir gazete kağıdına indirgeyebilirsiniz. Tuvaletini yapmasını istemediğiniz noktayı sirkeli su ile silerek, önceki idrar kokusunu giderebilir, bu sayede tuvalet noktasını bu bölümden uzaklaştırmış olursunuz. Sonrasında, artık biyolojik anlamda tuvaletini tutmaya başladığı zaman, beslenme düzenini ve saatlerini şekillendirmeniz, mama saatinin ardındaki 10-30 dk. arasında dışarıya tuvalet ihtiyacı için çıkarmanız gerekmektedir. Bu aşamaya geçtiğinizde, dışarıya her tuvalet yapışında, ödül maması ile ödüllendirirseniz; doğru bir şey yaptığını ona anlatmış, tuvalet alışkanlığını teşvik etmiş olursunuz. Tuvalet eğitimi 3-6 ay arasında şekillenmekte, bazı köpeklerde 1 yaşına kadar sürebilmektedir.

Spreyler veya damlalar işe yarıyor mu derseniz, bazı köpeklerde işe yarayabiliyor. Ancak kesin işe yarıyor diye bir kaide yok. Bu tarz ürünleri satın almaya gittiğiniz zaman size söyleyecekleri şöyle bir şey var: Bunu sıktığınız zaman kesinlikle buraya yapar. Öyle bir şey çok da mümkün değil, yapmayabilir de. En iyi yöntemi deneyerek seçebilirsiniz.

Köpek Eğitmeni

Burak Akın