Geçmişte yaşamış ama günümüzde izleri bile kalmamış olan canlılardan biri de köpeklerdir. Soyu tükenmiş olan bu köpek ırklarının bilgisine arkeolojik araştırmalar sayesinde ulaşmamız ise mümkündür. Bazı köpek cinslerinin günümüze ulaşmamasının birçok farklı nedeni vardır. Değişen iklim koşulları, doğal yaşam alanlarının tahrip edilmesi, yanlış üreme ve yabancı türlerin birbirinin yaşamına son vermesi gibi etkenler nedeniyle kimi hayvan türleri artık yeryüzünden silinmiştir. Eski zamanlarda yaşamış köpek türlerinin soylarını devam ettirmesi ise insan faktörü ile ilgilidir. İnsanlar tarafından korunmamış, doğal seleksiyon nedeniyle elenmiş ve nesilleri yok olmuş bazı köpek türleri Alpine Mastiff, Bullenbeisser, Tüysüz Afrika köpeği, Alaunt ve Beyaz İngiliz Terrier’dir.
Alpine Mastiff
Ülkemizde Alp Mastifi olarak bilinen Alpine Mastiff köpek ırkı, nesli tükenmiş köpeklerin en bilinenlerinden biridir. 19. yüzyılın sonlarına kadar Avrupa’da yaşamış olan bu köpeklerin kökeni antik Yunan zamanına kadar dayanmaktadır. Eski Yunan medeniyetinde molosus adıyla bilinen köpek ırkının soyundan gelen Alpine Mastiffler’in Saint Bernard köpek cinsi ile akraba olduğu sanılmaktadır. Yaşadığı dönemde İngiltere’de çok popüler olan Alp Mastiffleri günümüzdeki Mastiff cinsinin atalarıdır. Bu köpeklerin tasvirlerinden çok iri bir bedene ve koyu kahverengi, çizgili bir kürke sahip olduğu bilgisine ulaşılmıştır.
Bullenbeisser
Diğer adı Alman Bulldog köpeği olan Bullenbeisser köpek ırkı, güçlü ve kaslı bir gövdesi bulunan büyük bir cinsti. Alman Bulldogları bugünkü Bulldog cinsi köpekler gibi basık yüzlüydü. Ama pek çok kaynakta uzun bacaklı, kıvrık kuyruklu, keskin dişli ve atletik vücutlu tasvir edilmektedir. Soyu tükenmiş olan bu köpekler şimdiki Bulldogların atalarıdır. Bullenbeisser köpek ırkının tarihe karışma nedeni ırkların birleşmesi ve bu köpeklerin bilinçsiz şekilde çiftleştirilmesidir.
Tüysüz Afrika köpeği
Afrika kıtasında bugün yaşam süren tüysüz köpek ırklarının ataları Tüysüz Afrika köpekleridir. Vahşi köpekler olduğu düşünülen bu canlılar antik dönemlerde evcilleştirilerek insanlarla birlikte yaşamaya alıştırılmışlardır. Yaşadıkları zamanlarda bu köpeklere Afrika coğrafyasında şifa dağıtıcı olarak bakılmaktaydı. Kutsal sayılan Afrika Tüysüz köpeklerinin varlığını kanıtlayan ise Avrupa’daki fosil örnekleri olmaktadır.
Alaunt
17. yüzyıla kadar yaşamış olan Alaunt köpek ırkı, antik zamanlardan beri savaş, bekçi, çoban ve av köpeği olarak kullanılmıştır. Bu büyük ırk köpeklerin kısa tüylerinin siyah ve kahverengi olduğu bilinmektedir. Uzun bacaklı, geniş göğüslü ve zarif bedenli olan Alanut cinsi Kuzey Kafkasya, Orta Asya ve hatta Avrupa’da yaşamıştır. Çok cesur hayvanlar olan Alanutlar’ın yüzleri Bulldoglar gibi basık olmasa da onların atalarından biridirler.
Beyaz İngiliz Terrier
19. yüzyıl boyunca anavatanları İngiltere’de ve Avrupa’da çok popüler olan Beyaz İngiliz Terrierleri bugünkü yaygın kıvırcık tüylü Terrier cinslerinden farklı olarak kısa ve sert tüylerden oluşan bir kürk yapısına sahiptiler. Tamamen beyaz olan kürkü ile dikkat çeken bu köpekler minik köpek ırkları arasında yer aldılar. Ağırlıkları en çok 10 kilogramı bulabilen bu sönmüş cinsin çok atik ve kaslı bir bedene sahip olduğu sanılmaktadır. Beyaz İngiliz Terrierlerinin soylarının tükenmesinin nedeni ise köpek üreticilerinin bu köpeklerden yeni ırklar yaratma çabası olmuştur.
Bu sönmüş köpek ırkları ilginizi çektiyse soyları kaybolma tehlikesi ile karşı karşıya olan Nesli Tükenmekte Olan Köpek Cinsleri ile ilgili yazımızı da okuyabilirsiniz.