Köpeklerin keskin bir zekaya sahip olan canlılar olduğu yaygın olarak düşünülmektedir. Bu kanı köpeklerin insanlara en yakın canlılar olmaları ve eğitilebilmeleri ile açıklanır. Köpeklerin cinsine, yetiştirilmesine, beslenmesine, gördüğü eğitime ve yaşam koşullarına göre zekâ düzeyleri değişmektedir. Köpeklerde zekâ çoğunlukla verilen komutları anlama ve doğru uygulama ile problem çözme yeteneği olarak tanımlanır. Yani köpeklerin zekâsının ne derece eğitilebildikleri ve karşılaştıkları problemleri hangi hızda çözdükleri ile ilgili sanılmaktadır. Ama köpeklerin zekâları sadece bu özelliklerle açıklanamaz. Yapılan araştırmalar köpek zekasının bazı türleri olduğunu ve geliştirilebileceğini ortaya koymuştur.
Köpeklerde Zekâ Türleri
Günümüzde, köpeklerin zekasını derecelendirmek için birçok test kullanılsa da bu konuda tam sonuç veren bir test bulunmamaktadır. Fakat köpek zekâsı hakkında genel olarak bazı bilgilere ulaşmamız mümkündür. Örneğin köpeklerin yaklaşık 3 yaşındaki bir çocuğun zekasına sahip oldukları ve cinslere göre değişecek biçimde ortalama 150 kelimeyi öğrenebildiklerini biliyoruz. Yani köpekler öğrenme ve bağlantı kurma konusunda bazı yetilere sahipler. Ayrıca köpeklerin üç ayrı zekâ türünün olduğunu söylemek de yanlış olmaz.
Adaptif Zekâ: Adaptif zekâ ile köpekler öğrenme ve problem çözme yeteneklerine bağlı biçimde birtakım beceriler edinebilirler. Bu da köpeğin hafızasına bağlıdır. Bir köpeğin adaptif zekâsı ne kadar gelişirse bağlantı kurmak ve öğrenmek köpek için o kadar kolay olur. Adaptif zekâ sayesinde köpekler yeni bilgileri kavrayıp öğrenebilirler.
Eğitim Zekâsı: Köpeklerin eğitilebilmesini sağlayan zekâ türüne eğitim zekâsı denmektedir. İyi ve doğru bir eğitim alan köpeklerin bu zekâ türünde oldukça başarılı oldukları ve bu zekâ türünün eğitilmeye çok açık olan canlılar olan köpeklerde kolaylıkla geliştirilebileceği yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır.
İçgüdüsel Zekâ: Bütünüyle köpeğin genetiğine bağlı olan içgüdüsel zekâ geliştirilebilir bir zekâ türü değildir. Köpeğin cinsine ve atalarına borçlu olduğu bu zekâ türü köpeklerin içgüdüsel davranışlarda bulunmalarını sağlar.
Köpeklerin Zekalarını Geliştirmek İçin Yapılması Gerekenler
Köpeklerin zekalarının geliştirilmesi için iyi beslenme ve gerekli vitaminlerle, mineralleri sağlamak öncelik taşır. Ayrıca iyi bir bakım ve sağlıklı bir yaşam ortamı da köpeklerin zekâ gelişimine katkı sunar. Köpeğinizle kuracağınız iletişimin de zekâ gelişiminde yeri büyüktür. Köpeklerin diğer evciller ve insanlarla tanıştırılarak sosyalleştirmesi de zekâ seviyelerini yükseltmek için önemlidir. Profesyonel ve ciddi bir eğitimden geçmek köpeğiniz sandığınızdan daha çabuk öğrenmesine ve bağlantı kurmasına faydalı olacaktır. Eğitim ile gelişen zekâ, köpek oyuncakları ile oynanacak oyunlar sayesinde de derece atlayabilir.
En Zeki Köpek Cinsleri
Yapılan bilimsel araştırmalar sonucunda bazı köpek cinslerinin zeka seviyelerinin diğer köpek cinslerinden daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Bu ölçüm komutları kısa sürede kavrama, hafızada tutma ve problem çözme gibi öğrenme süreçlerini kapsamaktadır. Dünyanın en zeki köpeklerinden bazıları ise Border Collie, Alman Çoban Köpeği, Kaniş ve Terrier cinsleri ile Golden Retriver, Labrador Retriever, Rottweiler köpek ırkları olarak tespit edilmiştir. Ayrıca Papillon, Shetland Sheep Dog, Avurstralya Çoban köpeği ve Pemproke Welsh Corgi de dünyanın en zeki köpekleri listesinin üst sıralarında yer alan cinslerdir.
Köpeklerde Sosyalleştirme Eğitimi (Sosyalizasyon) başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.